تبادل لینک هوشمند به گزارش ” تهران سما ” ، دکتر محمد باقر قالیباف با حضور در سومین همایش دوسالانه بین المللی خلیج فارس ، تاریخ و فرهنگ و تمدن که صبح امروز در دانشگاه تهران برگزار شد ضمن بیان این مطلب حوزه خلیج فارس را از منظر ژئوپولتیکی و رویکرد اقتصادی مورد بررسی قرار داد و اظهار داشت : خلیج فارس به دلیل دارابودن ذخایر عظیم نفت و گاز از اهمیت ویژه ای در بعد اقتصادی برخوردار است .۵۷ درصد از نفت و ۴۵ درصد از گاز جهانی در منطقه خلیج فارس قرار دارد و ۹۰ درصد نفتی که در دنیا توسط تانکر حمل می شود از خلیج فارس و تنگه هرمز و طولانی ترین و تاثیرگذارترین سواحل حاشیه خلیج فارس عبور می کند.
وی با اشاره به مساله عراق، بحرین و مصر و حوادث کنونی سوریه و اتفاقات رخ داده در عربستان و همچنین رشد جمعیت بالا در منطقه خاطرنشان ساخت : همانطور که داشتن منابع نفت و گاز به این منطقه اهمیت داده ، فقدان منابع طبیعی از چالش های منطقه است. بحث مربوط به جهانی سازی که در دنیا در حال شکل گیری است و تعارضات قومی، مذهبی، فرهنگی و تاریخی که در منطقه خلیج فارس وجود دارد و همچنین شکاف روز افزون فاصله علم و تکنولوژی در منطقه با دیگر نقاط دنیا و حکمرانی های بسته و ناکارآمد موجود در منطقه شرایط خاصی را از نگاه اجتماعی و سیاسی در منطقه خلیج فارس ایجاد کرده است.
استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران در ادامه اظهار کرد: ناکارایی و شکست استراتژیک تامین انرژی در جهان مساله دیگری است که از سوی قدرت های بزرگ از دهه ۷۰ شنیده می شود که تلاش دارد وابستگی خود را از انرژی فسیلی به سمت انرژی نو و انرژی هسته ای و خورشیدی سوق دهد. اما امروز می بینیم که چه قدر این انرژی ها را تامین کردند و چه قدر امنیت آن را توانستند محیا سازند. حوادثی مانند سونامی ژاپن و چرنوبیل نشان می دهد که بحث امنیت این انرژی ها تامین نشده است. موارد دیگری نیز همچون استفاده از انرژی غیر صلح آمیز هسته ای وجود دارد، که نشان می دهد دنیا هنوز متکی به انرژی های فسیلی است و انرژی نفت و گاز همچنان حرف اول را می زنند.
وی تصریح کرد: بی شک این پیوند عمیق در موضع تولید ، صنعت و تجارت و اثر مستقیم آن با انرژی فسیلی برکسی پوشیده نیست و چرخه اقصاد جهانی در این مدار در حرکت است.
شهردار تهران به قدرت های نوظهور نیز اشاره کرد و به رقابت فزاینده قدرت های نوظهور مانند چین ، هند، آفریقای جنوبی، روسیه و برزیل گفت: تحولات جهانی و چرخش قدرت های جهانی به گونه ای است که نظم جهانی که بعد از پایان جنگ سرد و روی کارآمدن قدرت های نوظهور اتفاق افتاد، نشان دهنده این پیام است که قدرت های جدید در حال ظهور هستند و حتی جابه جایی قاره ای قدرت نیز در حال اتفاق افتادن است و آمار و اطلاعات نشان می دهد تا قبل از پایان دهه دوم قرن ۲۱ ، قاره آسیا و اقیانوسیه بیش از ۵۴ درصد سهم در اقتصاد جهانی می یابند و اهمیت قاره آسیا برجسته تر از اروپا و آمریکا خواهد شد.
وی ادامه داد: بدون شک با توجه به قدرت های نوظهور که به انرژی به ویژه انرژی فسیلی وابسته هستند اهمیت جنوب غرب آسیا و بحث خلیج فارس از ویژگی خاصی برخوردار خواهد شد و این موضوع بسیار مهم است که نظام مقدس جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی و استفاده از رویکرد ژئوپولتیکی در این شرایط و در تحولات تاریخ سازی که در مقیاس جهانی و منطقه ای در حال اتفاق است به آن توجه کند.
قالیباف اظهار کرد: جابه جایی نسبی قدرت در روابط بین الملل تا مرز محدودیت های دسترسی به منابع انرژی ، امکان درگیر شدن در رقابت های منطقه ای را برای قدرت های نوظهور تضمین می کند. اکنون نیز در همه تحولات منطقه چگونگی ایفای نقش قدرت های جدید نسبت به یک دهه قبل مشهود است و از این نقطه به بعد رقابت ها در دست یابی به منابع اصلی انرژی موضوع اصلی قدرت های منطقه ای و قدرت های نوظهور خواهد بود که منطقه را ناگزیر به مداخلات تعیین کننده و منطبق با منافع آنان خواهد کرد. که این مساله اهمیت ژئوپولتیکی خلیج فارس را می رساند.
وی افزود: نقش بی چون و چرای انرژی در فرآیند توسعه، تولید و تجارت جهانی، شکست استراتژی تامین انرژی جهانی در چارچوب انرژی هسته ای و انرژی های نو، رقابت های قدرت های نوظهور، اتفاقات سیاسی و اجتماعی در کشورهای منطقه و ارتقای هویت ایران در کشورهای منطقه ای و بین المللی و مواضع شفاف کشور در مقابل کشورهای منطقه و جهان اسلام ، توجه ما را به دو مساله سوق می دهد که اولین آن نیاز به توسعه آگاهی و ایجاد باورهای ارزش های اقتصادی در سطوح دولت ها، نخبگان و شهروندان است و ضروری است همگان به این موضوع پی ببرند که توسعه اقتصادی و رویکرد صلح مدارانه در خلیج فارس باید در اولویت باشد.
استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران خاطر نشان کرد: مساله دوم این است که بازیگران منطقه ای و جهانی باید باور کنند ، ژئوپولتیک صلح با سازه کار اقتصاد را برسیاست های نظامی اولویت دهند و بدانند امکان لشگر کشی و قشون کشی در منطقه مهمی مانند خلیج فارس نیست.
وی در پایان به ذکر پیشنهادهایی در این خصوص پرداخت و گفت: بناسازی فرآیند توسعه اقتصادی خلیج فارس بر مزیت های مکانی، فضایی آن از جمله انرژی های فسیلی ، خورشیدی، توریسم و ترانزیت، تبدیل خلیج فارس و سواحل آن به پارک بزرگ صنعت و تکنولوژی در حوزه جنوب غرب آسیا ، ایمن سازی فضای خلیج فارس با عنوان منطقه صلح و توسعه از سوی دولت های منطقه و ایجاد بورس جهانی انرژی در منطقه خلیج فارس و پیوند دادن منابع تولید کنندگان و مصرف کنندگان انرژی از اقداماتی است که باید در حوزه خلیج فارس صورت گیرد.
دکتر قالیباف افزود: براین باوریم که در قرن ۲۱، قاره آسیا تاثیر گذار در روابط اقتصادی ، سیاسی و امنیتی جهان خواهد بود و بدون شک حوزه جنوب غرب آسیا به عنوان مهمترین حوزه ژئوپولتیکی در تاثیرگذاری رویکرد اقتصادی و سیاسی در آسیا و جهان است و بنابراین نیازمند آن هستیم که سازمانی جدید با نام اکوسا که همکاری های اقتصادی جنوب غرب آسیا را پیش ببرد تشکیل دهیم.
نظرات شما عزیزان:
